Bệnh tiểu không hết là bệnh gì? Nguyên nhân và điều trị

Tiểu không hết là một căn bệnh ảnh hưởng tới cả nam và nữ, nhưng nó xảy ra thường xuyên hơn ở nam giới, đặc biệt là khi họ già đi. Nguyên nhân của căn bệnh này do đâu và điều trị như thế nào?

I. Bệnh tiểu không hết là gì?

Bệnh tiểu không hết hay đái không hết là tình trạng bàng quang của bạn không trống rỗng hoàn toàn sau khi đi tiểu. Thay vì nước tiểu được truyền hết qua niệu đạo để ra ngoài thì một số vẫn còn đọng lại trong bàng quang. Đôi khi vừa mới đi xong, người bệnh lại có cảm giác muốn đi ngay sau đó.

Tiểu không hết có thể là một vấn đề ngắn hạn hoặc dài hạn và có thể xảy ra đột ngột (cấp tính) hoặc trở nên tồi tệ hơn theo thời gian (mãn tính).

Việc nước tiểu đọng lại trong bàng quang có thể dẫn đến rò rỉ nước tiểu giữa các lần đi tiểu và nhiễm trùng đường tiết niệu. Trong trường hợp nghiêm trọng, nước tiểu có thể chảy ngược về phía thận, gây tổn thương thận.

II. Nguyên nhân của bệnh tiểu không hết

Để tìm được nguyên nhân của bệnh, đầu tiên ta phải hiểu về các cơ quan của hệ tiết niệu và cơ chế hoạt động của chúng.

Tiểu không hết là tình trạng bàng quang không thể tống hết nước tiểu ra ngoài. Tình trạng này có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý đường tiết niệu, bao gồm:

• Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt (BPH): Tuyến tiền liệt là một cơ quan nhỏ nằm ở phía dưới bàng quang. Khi tuyến tiền liệt phát triển quá mức, nó có thể chèn ép niệu đạo, gây cản trở dòng nước tiểu.

• Viêm đường tiết niệu: Viêm đường tiết niệu là tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu, bao gồm bàng quang, niệu quản và thận. Viêm đường tiết niệu có thể gây đau, rát khi đi tiểu và đi tiểu nhiều lần.
• Sỏi thận: Sỏi thận là các khối chất rắn hình thành trong thận. Sỏi thận có thể gây đau dữ dội ở lưng hoặc bụng và có thể cản trở dòng nước tiểu.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu: Nhiễm trùng đường tiết niệu là tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu, bao gồm bàng quang, niệu quản và thận. Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể gây đau, rát khi đi tiểu và đi tiểu nhiều lần.
• Ung thư tuyến tiền liệt: Ung thư tuyến tiền liệt là một loại ung thư bắt đầu ở tuyến tiền liệt. Ung thư tuyến tiền liệt có thể gây đau, rát khi đi tiểu và đi tiểu nhiều lần.
• Ung thư thận: Ung thư thận là một loại ung thư bắt đầu ở thận. Ung thư thận có thể gây đau, rát khi đi tiểu và đi tiểu nhiều lần.

Ngoài ra, tiểu không hết cũng có thể là do các nguyên nhân khác, chẳng hạn như:

• Táo bón: Táo bón có thể làm tăng áp lực lên bàng quang, khiến nước tiểu khó chảy ra ngoài.
• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc lợi tiểu, có thể gây tiểu không hết.
• Chấn thương: Chấn thương bàng quang hoặc niệu đạo có thể gây tiểu không hết.
• Các vấn đề về thần kinh: Các vấn đề về thần kinh, chẳng hạn như đột quỵ hoặc bệnh đa xơ cứng, có thể ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát bàng quang.

III. Triệu chứng của bệnh tiểu không hết

Triệu chứng điển hình của bệnh tiểu không hết là cảm giác buồn tiểu thường xuyên, ngay cả khi bàng quang chưa đầy. Ngoài ra, người bệnh có thể gặp các triệu chứng khác như:

• Tiểu rắt: Tiểu rắt là tình trạng đi tiểu nhiều lần trong ngày, đặc biệt là vào ban đêm.
• Tiểu buốt: Tiểu buốt là tình trạng đi tiểu có cảm giác đau, rát.
• Nước tiểu đục, có mùi hôi: Nước tiểu đục, có mùi hôi có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiết niệu.

Các triệu chứng của bệnh tiểu không hết tùy thuộc vào việc bạn đang mắc tiểu không hết cấp tính hay mãn tính (Ảnh minh họa)

Các triệu chứng của bệnh tiểu không hết có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Ví dụ, người bệnh bị nhiễm trùng đường tiết niệu có thể gặp thêm các triệu chứng như:

• Cảm giác nóng rát, đau khi đi tiểu.
• Nước tiểu có máu hoặc mủ.
• Sốt, ớn lạnh.

Người bệnh bị ung thư bàng quang có thể gặp thêm các triệu chứng như:

• Đau lưng, đau hông.
• Mệt mỏi, giảm cân không rõ nguyên nhân.
• Tiểu ra máu.

Người bệnh bị bàng quang tăng hoạt có thể gặp thêm các triệu chứng như:

• Tiểu gấp, không kiểm soát được.
• Tiểu không hết, phải đi tiểu nhiều lần sau khi đi tiểu.

Người bệnh bị hẹp niệu đạo có thể gặp thêm các triệu chứng như:

• Tiểu khó, tiểu nhỏ giọt.
• Nước tiểu chảy ngược vào bàng quang.

Người bệnh bị sỏi đường tiết niệu có thể gặp thêm các triệu chứng như:

• Đau bụng, đau lưng.
• Tiểu buốt, tiểu rắt.
• Nước tiểu đục, có máu.

Nếu bạn gặp các triệu chứng của bệnh tiểu không hết, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

IV. Chẩn đoán bệnh tiểu không hết

Chẩn đoán tiểu không hết thường dựa trên tiền sử bệnh, khám lâm sàng và các xét nghiệm.

4.1 Tiền sử bệnh

Bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng của bạn, bao gồm thời gian bắt đầu, tần suất và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Bác sĩ cũng sẽ hỏi bạn về tiền sử bệnh của bạn, bao gồm các bệnh lý đường tiết niệu, các vấn đề về thần kinh hoặc các chấn thương ở bàng quang hoặc niệu đạo.

4.2 Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ khám sức khỏe tổng quát và khám vùng chậu hoặc bụng. Bác sĩ có thể kiểm tra kích thước và hình dạng của bàng quang, cũng như kiểm tra xem niệu đạo có bị tắc nghẽn hay không.

4.3 Các xét nghiệm

Các xét nghiệm có thể được thực hiện để chẩn đoán tiểu không hết, bao gồm:

• Xét nghiệm nước tiểu: Xét nghiệm nước tiểu có thể giúp phát hiện nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc các vấn đề khác ở bàng quang.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện các vấn đề về thận hoặc các vấn đề về hệ thống miễn dịch.
• Siêu âm bàng quang: Siêu âm bàng quang có thể giúp bác sĩ ước tính kích thước của bàng quang và lượng nước tiểu còn lại trong bàng quang sau khi đi tiểu.
• Đo niệu động học: Đo niệu động học là một xét nghiệm sử dụng các ống nhỏ được đưa vào bàng quang và niệu đạo để đo áp lực và lưu lượng nước tiểu.

Tùy thuộc vào kết quả của các xét nghiệm, bác sĩ có thể chẩn đoán tiểu không hết và xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này.

V. Cách điều trị tiểu không hết

Cách điều trị tiểu không hết phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu nguyên nhân là do nhiễm trùng đường tiết niệu, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng sinh để điều trị. Nếu nguyên nhân là do các bệnh lý khác, bác sĩ sẽ điều trị theo nguyên nhân gây bệnh.

5.1 Điều trị tiểu không hết do nhiễm trùng đường tiết niệu

Thuốc kháng sinh là phương pháp điều trị chính cho nhiễm trùng đường tiết niệu. Thuốc kháng sinh sẽ tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng, giúp giảm các triệu chứng của bệnh.

Ngoài ra, người bệnh cũng có thể áp dụng một số biện pháp sau để hỗ trợ điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu, chẳng hạn như:

• Uống nhiều nước: Uống nhiều nước giúp đẩy nước tiểu ra khỏi bàng quang, giúp loại bỏ vi khuẩn ra khỏi cơ thể.
• Tránh nhịn tiểu: Nín tiểu có thể khiến vi khuẩn phát triển mạnh hơn.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng.

5.2 Điều trị tiểu không hết do các bệnh lý khác

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp điều trị sau:

Một loại thuốc điều trị tăng sản tuyến tiền liệt lành tính (Ảnh minh họa)

• Thuốc: Một số loại thuốc có thể được sử dụng để điều trị tiểu không hết, chẳng hạn như:
  • Thuốc giãn cơ: Thuốc giãn cơ giúp thư giãn các cơ vòng niệu đạo, giúp nước tiểu thoát ra ngoài dễ dàng hơn.
  • Thuốc chống trầm cảm: Thuốc chống trầm cảm có thể giúp giảm co thắt bàng quang, giúp cải thiện tình trạng tiểu không hết.
  • Thuốc lợi tiểu: Thuốc lợi tiểu giúp tăng lượng nước tiểu, giúp giảm áp lực lên bàng quang, giúp nước tiểu thoát ra ngoài dễ dàng hơn.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật có thể được chỉ định trong trường hợp các phương pháp điều trị khác không hiệu quả hoặc nguyên nhân gây bệnh là do dị tật bẩm sinh hoặc chấn thương. Một số phương pháp phẫu thuật thường được sử dụng để điều trị tiểu không hết, chẳng hạn như:
  • Đặt băng nâng niệu đạo: Băng nâng niệu đạo giúp nâng đỡ niệu đạo, giúp nước tiểu thoát ra ngoài dễ dàng hơn.
  • Đặt cơ thắt niệu đạo nhân tạo: Cơ thắt niệu đạo nhân tạo giúp đóng niệu đạo khi không đi tiểu, giúp ngăn ngừa nước tiểu chảy ra ngoài.
  • Mở rộng niệu đạo: Mở rộng niệu đạo giúp tăng kích thước niệu đạo, giúp nước tiểu thoát ra ngoài dễ dàng hơn.

VI. Cách phòng ngừa bệnh tiểu không hết

Có một số cách để phòng ngừa tiểu không hết, bao gồm:

• Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu và ngăn ngừa nước tiểu bị cô đặc, khiến nước tiểu khó thoát ra ngoài. Người lớn nên uống khoảng 2,7 lít nước mỗi ngày.
• Tránh nhịn tiểu: Nín tiểu có thể khiến nước tiểu bị tích tụ trong bàng quang, gây áp lực lên bàng quang và các cơ vòng niệu đạo, khiến nước tiểu khó thoát ra ngoài. Nếu bạn cảm thấy buồn tiểu, hãy đi tiểu ngay lập tức.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường sức khỏe của bàng quang và các cơ vòng niệu đạo, giúp nước tiểu thoát ra ngoài dễ dàng hơn.
• Giảm căng thẳng: Căng thẳng có thể gây co thắt bàng quang, khiến nước tiểu khó thoát ra ngoài. Hãy tìm cách giảm căng thẳng trong cuộc sống của bạn, chẳng hạn như tập thể dục, yoga hoặc thiền.

Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng một số biện pháp sau để phòng ngừa tiểu không hết:

• Không hút thuốc: Hút thuốc có thể làm tổn thương bàng quang và các cơ vòng niệu đạo, khiến nước tiểu khó thoát ra ngoài.
• Kiểm soát cân nặng: Thừa cân hoặc béo phì có thể gây áp lực lên bàng quang, khiến nước tiểu khó thoát ra ngoài.
• Điều trị các bệnh lý tiềm ẩn: Một số bệnh lý, chẳng hạn như tiểu đường, đa xơ cứng, Parkinson, có thể gây tiểu không hết. Hãy điều trị các bệnh lý này theo hướng dẫn của bác sĩ.

Nếu bạn lo lắng về nguy cơ mắc bệnh tiểu không hết, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Tiểu không hết là căn bệnh phổ biến ở cả nam và nữ, bệnh do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Để điều trị hiệu quả, cần tìm được nguyên nhân chính xác gây ra bệnh. Nếu gặp các triệu chứng bất thường, bệnh nhân nên tới các cơ sở y tế, bệnh viện chuyên khoa tiết niệu để được khám, chẩn đoán và điều trị. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc hay nghe theo những lời khuyên vô căn cứ.

||Tham khảo bài viết khác:

• Tiểu không hết ở nam giới: Cách nhận biết, nguyên nhân và điều trị
• Đi tiểu nhiều lần là bệnh gì? Triệu chứng & cách chữa trị
• Bị tiểu lắt nhắt nhiều lần là gì? Nguyên nhân và cách cải thiện